جمهوری آفریقای مرکزی (Central African Republic) کشوری است محصور در خشکی در قلب قاره آفریقا که اغلب از نگاه جهانیان دور مانده است. این سرزمین با منابع طبیعی فراوان، فرهنگی متنوع و تاریخ پرچالش، ترکیبی از زیبایی، رنج و پتانسیل‌های پنهان را در خود جای داده است. در ادامه به بررسی جنبه‌های گوناگون این کشور کمترشناخته‌شده اما مهم می‌پردازیم.

جمهوری آفریقای مرکزی در مرکز قاره آفریقا قرار دارد و با کشورهای چاد، سودان، سودان جنوبی، جمهوری دموکراتیک کنگو، جمهوری کنگو و کامرون هم‌مرز است. این کشور هیچ مرزی با دریا ندارد و به همین دلیل از دسترسی مستقیم به مسیرهای تجاری دریایی محروم است.

مساحت کشور حدود ۶۲۰٬۰۰۰ کیلومتر مربع است و با وجود اینکه کشور بزرگی محسوب می‌شود، جمعیت آن کمتر از ۶ میلیون نفر است. اقلیم کشور عمدتاً گرم و استوایی است؛ نواحی جنوبی بارانی و سرسبزتر هستند، در حالی که شمال آن خشک‌تر و به مناطق نیمه‌بیابانی نزدیک‌تر است.

سرزمین کنونی جمهوری آفریقای مرکزی پیش از ورود استعمارگران اروپایی، خانهٔ اقوام گوناگون آفریقایی بود که در قالب قبایل مختلف زندگی می‌کردند. در قرن نوزدهم میلادی، این منطقه تحت کنترل فرانسه درآمد و به عنوان بخشی از مستعمره «آفریقای استوایی فرانسه» شناخته شد.

در سال ۱۹۶۰ این کشور استقلال خود را به دست آورد و نام آن به جمهوری آفریقای مرکزی تغییر یافت. با این حال، سال‌های پس از استقلال با بی‌ثباتی سیاسی، کودتاهای پیاپی، و حکومت‌های نظامی همراه بود. یکی از عجیب‌ترین وقایع تاریخی کشور، تاج‌گذاری «ژان-بِدل بوکاسا» به عنوان امپراتور در سال ۱۹۷۶ بود که خود را پادشاه اعلام کرد و رژیم جمهوری را به یک امپراتوری موروثی تبدیل کرد — امری که تنها چند سال دوام آورد.

جمهوری آفریقای مرکزی یک جمهوری نیمه‌ریاستی است که رئیس‌جمهور به عنوان بالاترین مقام اجرایی با رأی مردم انتخاب می‌شود. اما با وجود ساختار رسمی دموکراتیک، کشور سال‌هاست با چالش‌هایی همچون شورش‌های داخلی، درگیری‌های قومی-مذهبی، و نفوذ شبه‌نظامیان مسلح دست و پنجه نرم می‌کند.

در سال‌های اخیر، جامعه جهانی از جمله سازمان ملل و اتحادیه آفریقا، نیروهایی برای حفظ صلح در کشور مستقر کرده‌اند. با این حال، حاکمیت مرکزی هنوز بر بخش‌هایی از کشور تسلط کامل ندارد و امنیت همچنان شکننده است.